تجمع مقدار کم تا متوسط از ​​جرم و چرک در گوش کودکان، در تمام سنین شایع است. هرچند شما می‌توانید گوش خارجی را با یک لیف یا دستمال نرم حمام تمیز کنید، اما کارشناسان توصیه می‌کنند که هر گونه جرم موجود در داخل کانال گوش را به حال خود رها کنید. موم گوش روش حفاظتی طبیعی از کانال گوش است و معمولاً دلیلی برای اینکه سعی کنید آن را از گوش فرزند خود خارج کنید وجود ندارد. وارد کردن هر چیزی، ابزار یا گوش پاک کن به گوش کودک می‌تواند جرم گوش را به عقب‌تر فشار دهد و باعث عفونت گوش شود. گوش نوزادان بسیار آسیب‌پذیر بوده و می‌تواند به راحتی صدمه ببیند. تمیز کردن داخل گوش اگر به درستی انجام نشود می‌تواند باعث آسیب به شنوایی نوزاد شود.

 

نظافت گوش نوزاد

به هیچ وجه قسمت داخلی سوراخ گوش نوزاد را نشویید و تمیز نکنید. برای نظافت گوش ها تنها شستن لاله گوش و دهانه کانال سوراخ گوش کفایت می کند. بعد از استحمام نوزاد و شستن لاله گوش، فقط با استفاده از پنبه قسمت خارجی گوش (لاله گوش و دهانه کانال سوراخ گوش) را تمیز کنید. از استفاده کردن از گوش پاک کن برای تمیز کردن داخل گوش نوزاد جداً اجتناب کنید.

 

داخل گوش نوزاد

در قسمت داخلی گوش نوزاد ماده مومی شکلی ترشح می شود که وظیفه اصلی آن محافظت از قسمت های داخلی گوش و تمیز نگه داشتن آن است. گرد و غبار، ذرات، و آلودگی ها به این ماده مومی شکل جذب می شوند و با کمک کرک های بسیار ریزی که در کانال گوش وجود دارد به سمت خارج گوش هدایت می شوند. بنابراین نیازی به تمیز کردن قسمت داخلی گوش نیست.

 

مراحل تمیز کردن گوش نوزاد

اگر در مورد تجمع بیش از حد موم در گوش کودکتان نگران هستید، برای بررسی و پاک‌سازی گوش کودک از موم، لازم است ابتدا به یک پزشک اطفال مراجعه کنید. پزشک ممکن است از یک وسیلۀ کوچک برای بیرون آوردن موم استفاده کند و اگر لازم بداند، قطرۀ گوش را تجویز کند. همچنین کارشناسان می‌گویند هرگز از قطرۀ آب اکسیژنه در نوزاد تازه ‌متولدشده‌ای که نمی‌تواند سر خود را ثابت نگه دارد یا حرکت سرش را کنترل کند استفاده نکنید، زیرا قطره‌ و آب به درستی تخلیه نخواهد شد.

مراحل تمیز کردن موم گوش نوزاد شامل موارد زیر است:

• یک لیف حمام نرم را با آب گرم مرطوب کنید.
• از آن برای تمیز کردن مومی که در اطراف گوش خارجی نوزاد جمع شده است، استفاده کنید.
• لیف، حوله یا گوش‌ پاک‌کن را هرگز در داخل گوش کودک فرو نکنید.
• بیشتر اوقات نیز هر نوع جرمی که قابل مشاهده باشد، خودبه‌خود می‌ریزد.

 

آیا آب رفتن در گوش نوزاد باعث عفونت گوش او می‌شود؟

اگرچه این باور وجود دارد که در هنگام استحمام نوزاد، رفتن آب در گوش نوزاد و ماندن آن باعث عفونت گوش می‌شود اما لازم به ذکر است که این مسئله باوری اشتباه است. پرده گوش فضای بین گوش میانی و دنیای بیرونی را جدا می‌کند و بنابراین، رفتن آب به قسمت لاله گوش نوزاد، نمی‌تواند باعث عفونت گوش او شود.

 بنابراین، برای خشک کردن گوش نوزاد، لازم نیست نگران عفونت بوده و از کارهای پیچیده‌ای استفاده کنید. عفونت گوش توسط یک باکتری یا ویروس در گوش میانی ایجاد می‌شود. این عفونت غالباً ناشی از بیماری دیگری مثل سرماخوردگی ، آنفولانزا یا حساسیت است که باعث احتقان و تورم راه‌های بینی ، گلو و گوش می‌شود.

 

آیا آب رفتن در گوش نوزاد بد است؟

کانال گوش و گوش میانی، توسط پرده گوش از یکدیگر جدا می‌شوند بنابراین وقتی فرزند خود را حمام می‌کنید آب نمی‌تواند وارد گوش میانی او شود. به‌این‌ترتیب، لازم است بدانید که رفتن آب در گوش نوزاد، نمی‌تواند برای او آسیب‌زننده باشد. با این حال، این مسئله می‌تواند برای نوزاد ناراحت‌کننده و آزار دهنده باشد، بنابراین بهتر است از رفتن آب در گوش نوزاد جلوگیری کنید.

 

آیا برای خشک کردن گوش نوزاد می‌توان از سشوار استفاده کرد؟

نوزادان، از جمجمه و کانال گوش کوچک‌تری برخوردارند. این بدان معناست که آن‌ها نسبت به بزرگسالان بیشتر در معرض خطر آسیب شنوایی هستند. مطالعات نشان می‌دهند کودکان نسبت به بزرگسالان، صداها را تا 20 درصد بلندتر درک می‌کنند و این امر نشان‌دهنده حساسیت بسیار بالای نوزادان به صدای بلند است.

برخی از والدین برای خشک کردن گوش فرزند خود از سشوار استفاده می‌کنند اما لازم است بدانید که خشک کردن گوش نوزاد با سشوار غیر ضروری است اما اگر در شرایط خاصی نیاز به استفاده از آن دارید لازم است سشوار در پایین ترین درجه حرارت قرار داشته، صدای بسیاری کمی داشته باشد و حداقل 20 سانتیمتر از نوزاد فاصله داشته باشد.

 

چه اقدامات احتیاط آمیزی برای تمیز کردن و خشک کردن گوش نوزاد وجود دارد؟

همان‌طور که مطرح شد، گوش یکی از اعضای بسیار حساس بدن نوزاد است که لازم است والدین در هنگام تمیز کردن و خشک کردن آن، اقداماتی احتیاطی را انجام داده و به این ترتیب از سلامت فرزند خود مراقبت کنند. در ادامه به چند اقدام احتیاطی برای تمیز کردن و نحوه خشک کردن گوش نوزاد پرداخته شده است.

• برای تمیز کردن، خشک کردن از بین بردن جرم گوش فرزندتان به هیچ عنوان نباید از گوش پاک‌کن استفاده کنید. زیرا در این صورت، ممکن است پرده گوش نوزاد آسیب دیده و وضعیت جرم گوش او نیز بدتر شود.
• انگشت خود را به هیچ عنوان وارد گوش نوزاد نکنید. این کار به اندازه وارد کردن گوش پاک‌کن به گوش نوزاد، آسیب‌زننده و مضر است.
• هنگامی که با حوله، گوش فرزندتان را خشک می‌کنید، به هیچ عنوان، آن را وارد گوش نوزاد نکنید زیرا این کار مانند استفاده از گوش پاک کن و انگشت می‌تواند به پرده گوش نوزاد آسیب برساند.
• در صورت جدی‌تر شدن مسئله جرم گوش فرزندتان، با تجویز پزشک از قطره گوش نوزاد استفاده کنید. به یاد داشته باشید که هر جرم گوشی بد نیست. توصیه می‌شود در این شرایط حتما با متخصص اطفال مشورت کرده و با کمک او روشی مطمئن را برای تمیز کردن و خشک کردن گوش کودک انتخاب کنید.

در نهایت، به یاد داشته باشید که استفاده مناسب از نحوه خشک کردن گوش نوزاد به شما کمک می کند از سلامت فرزندتان مراقبت کرده و موجب آسیب رسیدن به گوش و شنوایی نوزاد نشوید. همچنین، اگر در مورد میزان جرم گوش نوزاد و احتمال عفونت گوش او نگران هستید حتما در این مورد با پزشک مشورت کنید.

 

مراحل و روش‌های تمیز کردن بینی نوزادان

بهترین زمان نظافت بینی و گوش نوزاد

بهترین زمان برای تمیز کردن بینی نوزاد هنگام حمام کردن و پس از آن است. زمانی که محیط حمام گرم و پر از بخار باشد، ترشحات بینی نوزاد مرطوب شده و خود به خود یا به راحتی با چند عطسه نوزاد از بینی او خارج می شوند. پس از استحمام می توان باقی مانده ترشحات بینی را به کمک دستمال نرم و تمیز، و یا پمپ مخصوص (پوآر بینی) که میتوانید آن را از فروشگاه بیبی ماما یا داروخانه تهیه کنید از بینی نوزاد خارج کنید. در صورتی که ترشحات بینی نوزاد خشک باشد می توانید از اسپری یا قطره بینی که از داروخانه ها تهیه می کنید ترشحات بینی را مرطوب کرده و آن را تمیز کنید.

 

نحوه تمیز کردن بینی نوزاد با قطره یا اسپری

اگر با راه حل بخار مشکل بینی نوزاد شما برطرف نشد، برای تمیز کردن بینی نوزادان و کودکان می‌توانید از قطرۀ بینی استفاده کنید. در صورتی که از اسپری یا قطره بینی استفاده می کنید، همزمان هر دو سوراخ بینی را با قطره یا اسپری خیس نکنید!

ابتدا یک سوراخ بینی را تمیز کنید و سپس سراغ سوراخ دیگر بروید. اگر نوزادتان خواب است جداً از تمیز کردن همزمان دو سوراخ بینی خودداری کنید. نوزاد شما کوچک تر از آن است که بتواند نفس خود را حبس کند تا شما کار تمیز کردن بینی را تمام کنید.

قطرۀ بینی کودک به نام سالین در داروخانه‌ها در دسترس است. یک قطره‌چکان تمیز هم آماده کنید. پس از تهیه کردن قطره می‌توانید به شکل زیر برای تمیز کردن بینی نوزادتان عمل کنید:

• دست‌هایتان را تمیز بشویید.
• سر فرزندتان را عقب بدهید یا او را به پشت بخوابانید و یک حولۀ لوله‌شده را زیر سر او بگذارید.
• یک قطره از محلول را با قطره‌چکان در هر سوراخ بینی بریزید تا مخاط را رقیق و شل کند.
• پس از ریختن قطره، سعی کنید سر او را حدود ۲۰ ثانیه ثابت نگه دارید یا هر دو سوراخ بینی را خیلی آرام ماساژ دهید.
• این زمان برای نوزادان کوچک‌تر نباید بیشتر از ۱۰ ثانیه باشد.
• شما می‌توانید بگذارید تا مخاط بینی خودبه‌خود خارج شود.
• سپس به آرامی اطراف و بیرون سوراخ‌های بینی او را با یک گوش‌پاک‌کن نرم تمیز کنید.
• مراقب باشید که هرگز و به‌هیچ‌وجه گوش‌ پاک‌کن را داخل سوراخ‌های بینی نوزاد نکنید.

همچنین هرگز از اسپری‌های ضداحتقان بینی نیز برای کودک یا فرزندان کوچک‌تر خود استفاده نکنید. پزشکان آنها را برای کودکان کمتر از شش سال توصیه نمی‌کنند. اسپری‌های بینی مؤثر نیست و می‌تواند تأثیر برگشتی داشته باشد و در درازمدت احتقان کودکتان را بدتر کند. همچنین از قطرۀ سالین، بیشتر از چهار روز پشت سر هم استفاده نکنید، زیرا این کار هم می‌تواند به مرور بینی او را خشک و اوضاع را بدتر کند. همچنین تمیز کردن قطره‌چکان را در هر بار استفاده فراموش نکنید.

 

استفاده از پوآر بینی

برای تمیز کردن بینی نوزاد با پوآر بینی حتماً نیازی به استفاده از قطره نیست، قطرۀ بینی معمولاً برای موقعی است که مخاط بینی نوزاد خشک است. شما می‌توانید برای تخلیۀ مخاط بینی معمولاً خیس نوزاد، از پوآر بدون قطرۀ سالین استفاده کنید. در مواقعی که مخاط بینی نوزاد سفت یا خشک است نیز می‌توانید از محلول و پوآر با هم استفاده کنید. این دو روش به شکل زیر است:

 

پوآر بدون قطرۀ سالین:

برای تمیز کردن بینی نوزاد توسط پوآر بینی به تنهایی و بدون قطرۀ سالین می‌توانید به روش زیر عمل کنید:

• دست‌هایتان را بشویید.
• حباب را فشار دهید تا هوای آن تخلیه شود.
• به ‌آرامی نوک سرنگ را وارد ابتدای سوراخ بینی کنید.
• هرگز سرنگ را بالاتر از نوک بینی نبرید، چون دردناک و خطرساز است و باعث زخم بینی می‌شود.
• اجازه دهید حباب باز شود تا مخاط را جمع کند.
• پوآر را از بینی نوزاد خارج کنید.
• با چند بار رها کردن حباب، مخاط را به بیرون فشار دهید.

 

پوآر همراه قطرۀ سالین:

اگر وقتی از پوآر به تنهایی استفاده می‌کنید، کودکتان اذیت می‌شود، بهتر است از قطرۀ سالین همراه پوآر بینی استفاده کنید. برای این کار، اول قطره را درون سوراخ بینی بریزید و برای چند ثانیه ماساژ خیلی آرامی بدهید و سپس با آرامش و رعایت ترتیب، به شکل زیر عمل کنید:

• دست‌هایتان را بشویید.
• حباب پوآر را فشار دهید تا هوای داخل آن تخلیه شود.
• سپس به آرامی نوک پلاستیکی را وارد ابتدای سوراخ بینی او کنید.
• هرگز پوآر را بالاتر از همان نوک بینی نوزاد نبرید.
• می‌توانید سوراخ دیگر بینی را آرام با انگشت خود ببندید تا مکش بهتری داشته باشد.
• حالا حباب فشرده را به آرامی رها کنید تا مخاط بینی و محلول موجود را جمع کند.
• پوآر را خارج کنید.
• سر پوآر را جدا کنید و حباب را فشار دهید تا مخاط بیرون بیاید.
• آن را تمیز کنید و این کار را برای سوراخ دیگر بینی تکرار کنید.
• به یاد داشته باشید که این کار باید با ملایمت انجام شود.

 

اگر بینی را با خشونت یا با عجله مکش کنید، بافت بینی ممکن است ملتهب شود یا حتی خونریزی کند. اگر پس از پنج تا ۱۰ دقیقه بینی کودک هنوز هم گرفته است، چند دقیقه صبر کنید و بعد دوباره قطرۀ سالین را در سوراخ بینی بریزید و فرایند مکش را تکرار کنید. اگر کودک شما در برابر انجام این کار به شدت مقاومت می‌کند، باز هم مدتی صبر کنید و بعد دوباره امتحان کنید. بینی فرزندتان را بیش از سه بار در روز با مکش تمیز نکنید، وگرنه پوشش داخلی آن را تحریک خواهید کرد.

اگر ترشحات بینی کودک همچنان ادامه داشت، استفاده از پوآر را قطع کنید، زیرا ادامه دادن باعث ایجاد مشکلاتی در تنفس کودک شود که نیاز به معاینۀ پزشک دارد.

از پوآر (فین گیر) سر باریک مخصوص نوزادان استفاده کنید. چون این دستگاه در سایز های مختلف و برای سنین مختلف در داروخانه وجود دارد.

 

شستن پوآر بینی و قطره‌چکان

پوآر بینی و قطره‌چکان را پس از هر بار استفاده به خوبی با آب گرم و صابون بشویید. مراحل شستن به شکل زیر است:

• حباب را درحالی‌که نوک آن در آب و صابون است چند بار فشار دهید تا داخل آن نیز تمیز شود.
• بهتر است آب و صابون داخل حباب را ابتدا تکان دهید و بعد خالی کنید.
• چند بار آن را با آب گرم تمیز آبکشی کنید.
• سرنگ پوآر را با نوک رو به پایین در یک لیوان بگذارید تا خشک شود.
• قطره‌چکان را نیز بشویید و خشک کنید و هر بار قبل از استفادۀ دوباره نیز تمیزش کنید.

 

داخل بینی نوزاد هم مثل گوش نوزاد نیاز به دقت دارد

در داخل بینی همانند گوش کرک های بسیار ریزی قرار دارند که ذرات، گرد و غبار، و ترشحات را به سمت جلو و در نهایت خارج از بینی هدایت می کنند. علت قلقلک بینی حرکت همین کرک هاست.

 

تذکر مهم درباره تمیز کردن بینی نوزاد

ما بزرگسالان زمانی که نتوانیم از راه بینی نفس بکشیم، با دهان خود خود تنفس می کنیم. اما نوزادان زیر یک سال هنوز با این رفلکس طبیعی آشنا نیستند و نمی توانند زمانی که راه بینی شان مسدود است از طریق دهان تنفس کنند. سعی کنید در زمان بسته یا به اصطلاح کیپ بودن بینی نوزاد با دقت و به آرامی عامل انسداد را برطرف کنید تا نوزادتان بتواند به راحتی تنفس کند.

 

شما میتوانید انواع گوش پاک کن و پوار بینی مخصوص کودک را از فروشگاه اینترنتی بیبی ماما مشاهده و خریداری کنید.