روش و زمان آروغ گرفتن از نوزاد

آروغ گیری از نوزاد امر مهمی پس از تغذیه اوست. هنگامی که کودک شما شیر می‌خورد، حباب‌های هوا می‌توانند در معده او گیر کنند و باعث ناراحتی‌های زیادی شوند. برای برخی از نوزادان آروغ زدن آسان است، درحالی‌که برخی دیگر به کمک نیاز دارند.

آروغ گرفتن از نوزاد یکی از کارهایی است که مادران برای نگهداری صحیح از نوزاد خود باید روش‌های اصولی آن را بیاموزند. فَک ضعیف نوزادان باعث می‌شود که در هنگام شیر خوردن هوای زیادی همراه با شیر ببلعند. این اتفاق باعث دل درد و بی قراری نوزاد می‌شود و برای حل این مشکل باید آروغ نوزاد گرفته شود. برخی از نوزادان مستعد نفخ هستند و باید دفعات بیشتری آروغ بزنند. اگر نوزاد شما در حین شیر خوردن ناراحت به نظر می‌رسد، خود را جمع می‌کند و پیچ و تاب می‌خورد، یا سرش را عقب می‌کشد و شروع به گریه می‌کند، شاید نیاز به آروغ زدن دارد.

چند روش برای آروغ گرفتن از نوزاد وجود دارد که والدین باید آن‌ها را امتحان کنند تا متوجه شوند که نوزاد در چه شرایطی راحت تر بادگلو می‌کند. در صورتی که با امتحان کردن روش‌های گوناگون نتوانستید به کودک خود کمک کنید بهتر است با بهره بردن از یک مشاوره کودک در راستای سلامت فرزند خود اقدام نمائید.

برخی از والدین، در حین شیردهی یا وقتی بطری شیر خشک به نیمه رسید از نوزاد آروغ می‌گیرند. بسیاری از نوزادان و شیرخواران تا سن چهار تا شش ماهگی، آروغ زدن را متوقف می‌کنند، زیرا آنها به شیر خوردن عادت کرده‌‌اند و دیگر هوای زیادی را قورت نمی‌دهند. اما با این حال، هر نوزادی با دیگری متفاوت است.

دلایل آروغ گرفتن از نوزاد

به‌طورکلی بهتر است بعد از شیر خوردن، دو تا سه آروغ از شیرخوار گرفته شود. آروغ‌های کوچک نوزاد، هوای گیرکرده در معدۀ کودک را آزاد می‌کند، به او احساس راحتی و آسودگی بیشتری می‌دهد و باعث می‌شود کمتر بی‌قراری و بهانه‌گیری کند. همچنین آروغ زدن فضای بیشتری را در معدۀ نوزاد آزاد می‌گذارد، در نتیجه او می‌تواند مدت طولانی‌تری شیر بخورد با این حال، هیچ قانونی وجود ندارد که نوزادان پس از هر تغذیه باید آروغ بزنند. برخی از نوزادان خیلی آروغ می‌زنند، درحالی‌که نوزادان دیگر به ندرت به آن نیاز دارند.

همچنین نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌کنند به اندازۀ نوزادانی که شیر خشک می‌خورند به آروغ زدن نیاز ندارند، زیرا آنها هنگام تغذیه، هوای کمتری می‌بلعند. اگر نوزاد را با شیر خشک تغذیه می‌کنید، ممکن است دریابید که انواع خاصی از سرشیشه‌ به نام سرشیشه‌های ضدنفخ شاید به نوزاد شما کمک می‌کند تا هوای کمتری ببلعد و نیاز آنها به آروغ زدن کاهش یابد.

مناسب ترین زمان برای آروغ گرفتن از نوزاد

هیچ قانونی درمورد اینکه چه زمانی باید آروغ گیری از نوزاد انجام شود وجود ندارد؛ برخی از نوزادان در حین شیرخوردن نیاز به آروغ‌زدن دارند و برخی دیگر ممکن است بعد از آن این کار را انجام دهند.

برای اینکه بدانید چه زمانی برای آروغ‌گرفتن از نوزاد بهتر است به دنبال سرنخ‌ها باشید؛ برای مثال :

• اگر در حین شیردادن به نظر می‌رسد که کودک شما بی‌قرار است، شیردهی را متوقف کنید و صبر کنید تا آروغ بزند و سپس دوباره شیردادن را شروع کنید.
• اگر هنگام شیردادن خوب به نظر می‌رسد، صبر کنید تا تغذیه او تمام شود و فرایند آروغ زدن نوزاد بعد از شیر انجام شود.
• اگر کودک پیش از این که شما به او غذا دهید، گریه کرد ممکن است دلیل‌اش هوای درون گلوی او باشد و گریه او به معنی درخواست کمک از شما است. بهتر است قبل از غذا دادن به او، کمک‌اش کنید تا آن را خارج کند.
• اگر نوزادتان درحال تغذیه با شیر خشک یا با شیشه شیر است، هر 2 تا 3 اونس (60 تا 90 میلی‌لیتر) برای آروغ‌گیری اقدام کنید یا اینکه اگر نوزاد را با شیر خود تغذیه می‌کنید، هر بار که سینه‌ها را عوض می‌کنید، سعی کنید آروغ بزند.

آیا خواباندن نوزادی که آروغ نزده اشتباه است؟

شیرخواری که آروغ نزده ممکن است خوابی پریشان و ناآرام داشته باشد و مدام بیدار شود. برای اینکه فرزندتان راحت بخوابد کافی است چند دقیقه بعد از اتمام شیردهی او را در آغوش نگه دارید و آرام با او صحبت کنید یا صورتش را نوازش کنید یا تکان اش دهید تا در نهایت بادگلو بزند و آرام بخوابد.

روش‌های آروغ گرفتن از نوزاد

بیشتر از یک راه برای آروغ گرفتن از نوزادتان وجود دارد. توجه کنید که هنگام استفاده از یک روش آروغ زدن، اگر بعد از ۳۰ دقیقه نتوانستید آروغ بگیرد، آن روش را رها کنید یا موقعیت متفاوتی را امتحان کنید. همچنین ممکن است کودک در آن لحظه هنوز آماده آروغ زدن نباشد. برای انجام این کار می‌توانید به شکل‌های زیر عمل کنید تا ببینید کدام یک برای شما و نوزادتان راحت‌تر و مؤثرتر است:

• گرفتن آروغ روی سینه یا شانه:

نوزاد را بغل کرده و سینۀ نوزاد را در برابر قفسۀ سینه خودتان نگه دارید، به طوری که چانه او روی شانه شما قرار بگیرد. با یک دست او را نگه دارید و با دست دیگر به آرامی به پشت او ضربه های بسیار آرام بزنید یا پشت او را آرام مالش دهید. قبل از امتحان این روش آروغ گرفتن، برای تمیز نگه داشتن لباس خود، یک پارچه روی شانه خود و حتی روی تمام پشتتان بیندازید چون ممکن است مقداری شیر از دهان کودک خارج شود.

• گرفتن آروغ بالاتر از شانه:

روش دیگر این است که نوزاد را کمی بالاتر از شانه خود نگه دارید، طوری که شانۀ شما با شکم نوزاد تماس پیدا کند و فشار ملایمی بر شکم او ایجاد کند که باعث آروغ زدن شود. با یک دست او را نگه دارید و با دست دیگر به آرامی به پشت او ضربه بزنید یا پشت او را مالش دهید. یادتان باشد نوزاد را هرگز روی شانۀ خود خم نکنید. اگر از این روش استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که کودک می‌تواند به راحتی نفس بکشد و بیش از حد به جلو خم نشده باشد. یک نگاه سریع در آینه برای بررسی وضعیت سر او می‌تواند مفید باشد. این روش ممکن است هنگامی که کودک کنترل بیشتری بر سر و گردن خود دارد بهتر عمل کند. پیش‌بند یا پاچۀ آروغ‌گیر را هم فراموش نکنید.

• گرفتن آروغ نشسته در دامن:

نوزاد را در دامن خود بنشانید، طوری که پشتش به شما باشد. از یک دست برای نگه داشتن بدن او استفاده کنید، طوری که کف دست شما قفسۀ سینه‌ او و انگشتانتان با ملایمت چانه و فک او را نگه دارد. مراقب باشید که انگشتان خود را دور گلوی او قرار ندهید. کودک را کمی به جلو خم کنید و با دست دیگر به آرامی به پشت او ضربه بزنید یا پشت او را مالش دهید. قبل از امتحان این روش آروغ گرفتن، بهتر است یک پیش‌بند روی سینۀ کودک ببندید یا یک پارچه روی دامن خود بیندازید.

در آخر نیز یادتان باشد هرگز نوزاد و کودکتان را بدون مراقبت در حالت‌های مختلف حتی برای چند لحظه هم رها نکنید، زیرا امکان خفگی به شدت وجود دارد. همچنین نوزاد را در حالت دمر نگذارید یا با یکی از کسانی که قرار است مراقبش باشند تنها نگذارید، چون آنها ممکن است چیزی در مورد ضرورت خوابیدن نوزاد روی پشتش ندانند یا به پیشگیری از این اتفاق، عادت و آشنایی نداشته باشند.

نکاتی برای آروغ‌گیری بهتر از نوزاد

برای کمک به جلوگیری از برگشت شیر به مری و دهان، کودک خود را بعد از شیرخوردن به مدت 10 تا 15 دقیقه یا بیشتر در حالت عمودی نگه دارید.

گاهی ممکن است کودک شما به‌دلیل تجمع گاز در معده و دستگاه گوارش از خواب بیدار شود. آروغ‌گیری از او ممکن است به خوابیدن دوباره او کمک کند. با افزایش سن نوزادتان اگر میزان آروغ‌زدن او کاهش یافت نگران نباشید، معمولاً به این معنی است که کودک شما یاد گرفته است که بدون بلعیدن هوا غذا بخورد.

نوزادان مبتلا به کولیک (3 ساعت یا بیشتر در روز گریه مداوم) ممکن است در اثر بلعیدن هوای بیش‌ازحد در حین گریه دچار تجمع گاز شوند که می‌تواند باعث ناراحتی کودک شود. قبل از دادن قطرۀ ضدگاز به کودک خود با پزشک اطفال خود مشورت کنید.

آروغ نوزاد تا چند ماهگی باید گرفته شود؟

تا زمانی که نوزاد یاد بگیرد بدون بلعیدن هوای زیاد شیر بخورد نیاز به آروغ‌گیری از او خواهید داشت. معمولاً این فرایند تا 6 ماهگی به طول می‌انجامد و در طول این زمان به‌مرور تکرار دفعات آروغ‌زدن نوزاد کاهش می‌یابد. اغلب نوزادان بعد از 6 ماهگی نیازی به آروغ‌گیری ندارند.

اگر نوزاد آروغ نزد، چه کار باید بکنیم؟

نوزادان برای آنکه سالم باشند، نیازی به آروغ زدن ندارند. اگر کودک شما احساس ناراحتی نمی کند یا کج خلق نیست، احتمالا یا دچار گاز معده نشده است یا میزان این گاز او را اذیت نمی کند.

اگر روش‌های ذکرشده در بالا مؤثر نبود و کودک شما علائمی از انباشت گاز داشت (گریه می‌کند، به خود می‌پیچد، پاها را به داخل شکم جمع می‌کند و مشت‌هایش گره کرده است)، راه های زیر را امتحان کنید:

• سعی کنید او را به پشت دراز کنید و به آرامی شکمش را ماساژ دهید.
• نوزاد را به پشت خوابانده سپس پاهای کودک خود را به جلو و عقب حرکت دهید مثل اینکه درحال دوچرخه‌سواری است، برای کمک به حرکت گاز.
• اگر کودک شما سابقه رفلاکس معده یا بالا آوردن را دارد، او را پس از غذا دادن برای مدتی به حالت نشسته نگه دارید.
• در آغوش گرفتن و آرام کردن نوزاد. گاهی تماس با والدین باعث تسکین درد و ناراحتی می شود.
• حواس کودک را پرت کنید. کودکان را در موقعیت عمودی یا نشسته نگه دارید و یا آن ها را در این موقعیت راه ببرید، اشیای جالب را به آنها نشان دهید و یا برایشان آواز بخوانید.
• اگر نفخ نوزاد شما مزمن است یا او احساس درد دارد، بهتر است از پزشک کمک بخواهید.

کلام آخر

از آن جایی که نوزادان کنترل زیادی بر بدن خود ندارند، بسیاری از والدین نمی‌دانند که چگونه می‌توانند به آن‌ها کمک کنند تا گاز معده خود را خارج کنند. در این مقاله نحوه آروغ گرفتن نوزاد را آموزش دادیم و جنبه‌های مختلف آن را بررسی کردیم. آروغ زدن نوزاد می‌تواند مزایای بسیاری برای او داشته باشد. در واقع به نوزاد کمک می‌کند تا خواب راحتی را تجربه نماید و در کنار آن دچار مشکلاتی از جمله دل درد و نفخ نشود. همچنین به او کمک می‌کند تا بتواند شیر بیشتری میل کند که این موضوع در رشد بهتر نوزاد طبق استاندارد و نمــودار رشد کودک نیز تاثیر دارد. با این حال والدین ممکن است در آروغ گرفتن نوزاد به مشکل برخورده و نیاز به دریافت مشاوره و کمک داشته باشند.