این جوش ها در هفته دوم و سوم بعد از به دنیا آمدن نوزاد و در 40% نوزادان مشاهده می شود. خوشبختانه این جوش ها موقتی است و جای نگرانی نیست. البته که این جوش ها با جوش های بزرگسالان متفاوت است و تا سن شش ماهگی از بین خواهند رفت. جوش های صورت نوزادان به طور معمول، خود به خود از بین می روند و جایی برای نگرانی عارضه این جوش ها نیست.
جوش صورت نوزاد ممکن است همراه با قرمزی و التهاب باشد یا بسیار ریز و سفیدرنگ. حتی ممکن است ظاهری شبیه به جوش‌های دوران نوجوانی داشته باشد. با وجود اینکه جوش صورت نوزاد ممکن است غیرطبیعی به نظر برسد، بسیار رایج است و تعجب‌آور نیست. همان‌طور که یک نوجوان، تغییرات هورمونی متعددی را تجربه می‌کند، نوزاد نیز برای هماهنگی با دنیای بیرون از رحم مادر، تغییرات هورمونی متعددی را پشت سر می‌گذارد که یکی از نشانه‌های آن، جوش صورت نوزاد است.
چه عواملی باعث تشکیل جوش بر روی صورت نوزاد می شود؟
در واقع هورمون ها باعث تشکیل جوش بر روی صورت نوجوانان می شوند. اما در مورد نوزادان، هورمون های نوزاد باعث تشکیل جوش نمی شود بلکه تاثیر هورمون های مادر بر جریان خون نوزاد است که باعث ایجاد این جوش ها می شود. یعنی برخی از هورمون های مادر که از طریق شیر به نوزاد انتقال پیدا می کند غدد چربی نوزاد را تحریک کرده و باعث تشکیل جوش بر روی پیشانی، چانه، گونه، پلک و گاهی اوقات سر، گردن، پشت و قسمت بالای قفسه سینه او می شود. از طرف دیگر خلل و فرج روی پوست نوزاد به طور کامل تشکیل نشده است بنابراین گرد و خاک بیشتر در خلل و فرج نفوذ کرده و می توانند عامل دیگری از ایجاد جوش در نوزاد باشند.
ممکن است فکر کنید تجمع چربی در پوست، دلیل جوش های نوزادن است، اما بیشتر می توان دلیل آن را عفونت های قارچی دانست. جوش سر سفیدی که روی بینی یا گونه نوزادان می بینید، طی دو سه هفته از بین خواهند رفت و نیازی به درمان خاص یا استفاده از لوسیون ها نیست. مصرف آنتی بیوتیک در یک دوره می تواند دلیل عفونت های قارچی باشد.
سرما، گرما یا آفتاب سوختگی
احتمالا می دانید که اگر نوزاد را در معرض هوای گرم یا سرد قرار دهید، جوش هایی رو صورتش ظاهر می شود. بهتر است بدانید که اگر نوزاد دچار آفتاب سوختگی بشود، جوش های ریز فرصتی برای بروز پیدا می کنند. برای پیشگیری می توانید از ضد آفتاب های متناسب هر سن، استفاده کنید. همچنین می توانید تا 6 ماهگی، او را در معرض آفتاب مستقیم قرار ندهید تا نوزادتان جوش نزند. برای نوزادانی که دچار آفتاب سوختگی ملایمی شده اند، می توانید یک پارچه خنک به مدت 10 تا 15 دقیقه روی صورتش قرار بدهید. اگر آفتاب سوختگی شدید است، به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
حساسیت های دارویی یا غذایی
اگر جوش های چرک دار با مرکز کمرنگ روی صورت نوزادتان می بینید، باید بدانید علتش حساسیت به غذا یا دارویی خاص، ویروس یا نیش حشرات است. این جوش ها در پوست باعث خارش می شوند، آزادهنده هستند و در تمام نقاط بدن دیده می شوند. مورد نگران کننده ای نیست اما اگر متوجه مشکلات تنفسی یا بلع در نوزاد شدید، به یک پزشک متخصص اطلاع دهید.
جوش قرمز رنگی که با خارش همراه است و در واکنش به چیزی به وجود آمده باشد، اگزما نام دارد. اگر در خانواده نوزاد سابقه آسم، درامیت وآلرژی وجود داشته باشد، ممکن است در نوزاد نیز این مشکل بروز کند. اگزما، روی صورت کودک به صورت جوش یا تاول بروز می کند و به تدریج خشک و سفت می شود. امکان دارد اگزما را روی سینه، بازو، آرنج و یا پشت نوزاد ببینید. برای از بین بردن اگزما در گام اول سعی کنید عامل تحریک کننده را تشخیص بدهید و آن را از نوزاد دور کنید.
بوسیدن نوزاد می تواند در برقراری ارتباط عاطفی و رشد هیجانی کودک بسیار موثر باشد. اما به دلیل ضعف سیستم ایمنی نوزاد در ماه های اولیه لازم است که نکات بهداشتی را بسیار رعایت کنید و از بوسیدن طولانی یا بوسیدن لب ها خودداری کنید. این کار علاوه بر افزایش احتمال ابتلا به انواع بیماری ها می تواند منجر به بروز جوش در صورت نوزاد شود.
مراقبت های لازم برای از بین بردن جوش صورت نوزاد
ممکن است جوش صورت نوزاد با سایر بیماری های پوستی مانند میلیا اشتباه گرفته شود. جوش صورت نوزاد جوش های قرمزی می باشد در حالی که در میلیا، جوش ها سرسفید و بسیار کوچک هستند. اما درمان هر دو جوش یکسان می باشد؛ ابتدا صورت را بشویید، با گذشت زمان جوش ها برطرف می شوند.
- هرگز جوش صورت نوزاد را فشار ندهید.
- روزی دو یا سه مرتبه صورتش را بشویید و از انواع رطوبت‌رسان استفاده کنید تا از خشک شدن پوست جلوگیری کنید.
- از به کار بردن صابون یا لوسیونی که منافذ پوست را مسدود می‌کند، پرهیز کنید.
- از محصولات مراقبت از پوست و برطرف کننده جوش که مخصوص بزرگسالان می باشند، استفاده نکنید.
- استفاده از روش های طبیعی برای درمان جوش نوزاد مانند پاک کردن منطقه آسیب دیده با شیر مادر به تسریع فرایند بهبود جوش کمک می کند.
- از دستگاه بخور استفاده کنید، خشکی هوا می‌تواند باعث وخیم‌تر شدن شرایط آکنه شود.
- استفاده از روغن نارگیل به دلیل خاصیت فوق‌العاده در مرطوب نگهداشتن و آبرسانی پوست.
- تغییر رژیم غذایی، اگر به نوزاد خود شیر مادر می‌دهید، بهتر است که در مورد رژیم غذایی خود با پزشک اطفال مشورت کنید.
راه های پیشگیری از جوش صورت نوزاد
پیشگیری از آکنه بدو تولد، یعنی جوش‌هایی که از ابتدای تولد تا سه یا شش ماهگی روی پوست نوزاد مشاهده می‌شود، غیرممکن است. ولی با روش‌های مختلفی می‌توان تا حدودی از ایجاد جوش‌های بعد از سه یا شش ماهگی پیشگیری کرد. حتی اگر نوزاد شما با پوستی صاف و بدون جوش به دنیا آمده است، باز هم باید این نکات را در مراقبت از پوست نوزاد در نظر داشته باشید تا از بروز جوش در آینده پیشگیری کنید.
از مواد بهداشتی بدون رایحه استفاده کنید
مواد شیمیایی که باعث معطر شدن محصولات بهداشتی می‌شود، ممکن است پوست حساس نوزادان را تحریک کند. از محصولات شوینده و بهداشتی مثلا لوسیون، شامپو و شوینده‌های لباس ضدآلرژی استفاده کنید.
صورت نوزادان را به‌آرامی بشویید و هرگز پوست آنها را با فشار مالش ندهید. چون فشار وارد کردن به پوست باعث تحریک بیشتر و شدت علائم می‌شود. برای خشک کردن پوست صورت نوزاد از حوله‌های نرم و به‌آرامی استفاده کنید.
ممکن است در بچه‌هایی که فعال‌تر و البته بزرگ‌تر هستند، روغن و آلودگی‌های مختلف وارد منافذ پوست شود و جوش ایجاد کند؛ درست مثل بزرگسالان. پس کودک را مرتب حمام کنید که این کار باعث کاهش علائم مشکلات پوستی می‌شود.
