نوزادان پوست بسیار حساس، نازک و لطیفی دارند که به شدت آسیبپذیر و حساس است و اگر از آن به خوبی مراقبت نشود خیلی راحت و سریعتر از پوست بزرگسالان دچار آسیب میشود. سوختگی لای پای نوزاد و ادرار سوختگی نوزاد یکی از شایع ترین مشکلاتی است که برای نوزادان و کودکان زیر دو سال اتفاق میافتد و با درد و سوزش بسیار زیادی برای کودک همراه است. معمولا سوختگی کودکان با لکههای قرمز و یا گاهی تاولهای بزرگی همراه است که برای نوزادان بسیار اذیت کننده و دردآور است. این سوختگی ها اکثرا در بخش تحتانی بدن نوزاد و در ناحیه دستگاه تناسلی او ایجاد میشود.
بعضی از والدین این ضایعات را به دلیل ادرار سوختگی نوزاد میدانند و برخی فکر میکنند سوختگی شدید پای کودک ناشی از اسهال است. این مشکل از شایعترین مشکلاتی است که برای اکثر نوزادان پیش میآید اما با رعایت یک سری نکات می توان از به وجود آمدن چنین مشکلی برای کودک و نوزاد جلوگیری کرد.
علت ادرار سوختگی نوزاد چیست؟
پوست نوزاد همانند دیگر قسمتهای بدن او بسیار ظریف و حساس است و خیلی زود آسیب میبیند. بستن پوشک به دلیل ایجاد یک فضای گرم و مرطوب بهتنهایی میتواند عاملی برای تحریک و حساسیت پوست کودکتان باشد. حال اگر شما پوشک را سفت ببندید و یا بهموقع عوض نکنید، این شرایط بدتر نیز میشود و با مشکل شایعی به نام سوختگی شدید پای نوزاد مواجه خواهید شد. نوزاد دلبندتان بیشتر اوقات به دلیل سوزش در این ناحیه گریه میکند بهخصوص اگر به این نواحی کوچکترین فشاری وارد شود.
گاهی اوقات سوختگی پای نوزاد در اثر دندان درآوردن نیز ایجاد میشود؛ در واقع در همان زمانی که نوزاد شروع به دندان درآوردن میکند تحولاتی نیز در دستگاه گوارش او در حال رخ دادن است. این تغییرات معمولاً باعث بروز اسهال و آبکی شدن مدفوع نوزاد میشود که علت سوختگی مقعدی نوزاد در این شرایط همین است.
ادرار سوختگی نوزاد هم دلیل دیگری برای سوختگی شدید پای نوزاد است. زمانی که نوزادتان پوشک خود را خیس میکند باید بلافاصله پوشک او را عوض کنید. متأسفانه برخی از والدین به دلیل مشغله زیاد این موضوع را به تأخیر میاندازند.
روشهای درمان ادرار سوختگی در نوزادان
- مهمترین راه برای پیشگیری و درمان سوختگی شدید پای نوزاد این است که پوشک او همیشه خشک و تمیز باشد و مطمئن شوید که پوشک خیلی محکم بسته نشده باشد. با بزرگ شدن نوزاد باید سایز پوشک را بزرگتر انتخاب کنید.
- هر وقت کودک شما پوشک ندارد، یک زیرانداز مناسب پهن کنید و او را روی آن بخوابانید. اجازه دهید مدتی بدون پوشک باشد و ناحیه تحتانی بدنش هوا بخورد. این کار میتواند به خشک شدن بدن نوزاد و کاهش تحریکهای پوستی کمک کند.
- هنگامیکه پوشک کودک را عوض میکنید، ناحیه را بهآرامی با یک پارچه نرم و مرطوب یا با کمک آبپاش تمیز کنید. فقط بسیار ملایم عمل کنید تا پوست آسیب بیشتری نبیند. دستمال مرطوب کودک بهتر است استفاده نشود مگر در مواقعی که مجبور هستید. از دستمال مرطوب حاوی الکل بههیچوجه استفاده نکنید.
- هنگام حمام کردن کودک از صابونهای ملایم یا پاککنندههای بدون صابون استفاده کنید. حتماً منطقه را با گذاشتن و برداشتن آرام یک حوله مخصوص کودک، خشک کنید.
- علاوه بر این دقت کنید که لباسهای کودکتان هوا را بهخوبی عبور دهد؛ بهتر است از پارچههای 10% نخ استفاده کنید. استفاده از لباسهای پلاستیکی یا بستن لاستیک در اطراف کهنه بچهها محیط را برای وقوع ادرار سوختگی نوزاد مساعد میکند.
- گاهی اوقات ممکن است زخمهای ناحیه تحتانی بدن نوزاد به دلیل حساسیت او به یک برند خاص پوشک باشد. میتوانید چند بار مارک پوشک را عوض کنید تا بفهمید کدام برند پوشک برای نوزادتان بهتر است.
نسبت به تعویض پوشک نوزاد حساس باشید
تعویض بهموقع پوشک باعث پیشگیری از ادرار سوختگی نوزاد میشود. اگر ادرار سوختگی نوزاد رخ داده باشد میبایست نسبت به تغییر پوشک بیش از قبل هوشیار باشید. در مورد این نوزادان بهتر است پوشک را مرتباً و سر ساعت عوض کنید حتی اگر تنها به اندازه یک لکه ادرار کرده باشد. نوعی از پوشکها هستند که جذب رطوبت بالایی دارند، استفاده از آنها به خشک شدن بهتر پوست کودک کمک میکند.
درصورتیکه نوزادتان را کهنه میکنید کهنهها را دو تا سه بار بشویید تا تمام مواد شویندهای که برای شستشو استفاده کردهاید از روی آن پاک شود. ممکن است پوست برخی از نوزادان نسبت به مواد شوینده یا رایحه آنها حساس باشد.
از کرمهای ضد ادرار سوختگی نوزاد استفاده کنید
بهترین پماد سوختگی نوزاد کرمهای محافظ حاوی زینک یا روی است که برای تسکین پوست و جلوگیری از تماس آن با مدفوع، ادرار و سایر مواد تحریککننده استفاده میشود. این کرمها درواقع یک لایه محافظتی بر روی پوست ایجاد میکنند که همانند یک سد عمل میکند.
نمونههایی از این محصولات عبارتند از:
- کرمهای سهگانه (پیشگیری + تسکین + درمان سوختگی پای نوزاد)
- پماد (A + D حاوی ویتامین های آ و دی )
- بالمکس (حاوی اکسید روی)
- دزیتین (حاوی زینک اکساید و روغن کبد ماهی)
شما میتوانید یک لایه نازک از یکی از این کرمها را در قسمت تحتانی بدن نوزاد بمالید تا مانع از برخورد پوست کودک با ادرار و مدفوع شوید.
استفاده از وازلین نیز انتخاب خوبی برای درمان سوختگی شدید پای نوزاد است؛ زیرا ارزانقیمت است و بهطورمعمول حاوی رنگ و عطر کمتری میباشد. بااینحال، به دلیل اینکه ممکن است به کهنه بچه بچسبد، تمیز کردن آنها دشوار است. همچنین اثر محافظتی وازلین به اندازه سایر کرمها نیست.
نسبت به غذاهای جدید هشیار باشید
استفاده از غذاهای جدید معمولاً مفید است، اما برخی غذاهای اسیدی مانند مرکبات و گوجهفرنگی ممکن است باعث شود که ادرار و مدفوع برخی از نوزادان اسیدی و تحریککننده شود. همین عامل باعث سوختگی مقعدی نوزاد و سوختگی شدید پای کودک ناشی از اسهال اسیدی میشود.
والدین و مراقبین کودک باید حواسشان باشد که این غذاها را در مقادیر کمی مصرف کنند و نوزاد را تحت نظر داشته باشند تا ببینند که آیا در همان زمان دچار ادرار سوختگی میشود یا نه. اگر این اتفاق بیفتد، آنها باید غذاهای اسیدی را از رژیم غذایی نوزادان حذف کنند تا زمانی که التهابات بهبود یابد. بهترین راه درمان سوختگي پاي بچه از اسهال این است که خود اسهال را کنترل کنید.
از تحریک ناحیه ادرار سوختگی خودداری کنید
تمیز و خشک کردن ناحیه پوشک هنگام ادرار سوختگی نوزاد بسیار مهم است، اما افراد باید به خاطر داشته باشند که میبایست این کار را با ملایمت و بدون هرگونه فشار و سایشی انجام دهند. با پوست نوزاد همیشه ملایم باشید بهخصوص در این شرایط که ممکن است باعث تحریک بیشتر التهاب و حساسیت پوست میشود.
پیشگیری از سوختگی پای نوزاد
روشهای آسان و راحتی برای پیشگیری از سوختگی پای نوزاد وجود دارد که در صورت رعایت آنها تا حد زیادی نوزاد شما از چنین بیماری و مشکلاتی در امان خواهد ماند:
- تعویض زود به زود پوشک نوزاد (بهتر است روزانه دقایقی نوزاد خود را بدون پوشک بگذارید تا پوست پای او کمی هوا بخورد)
- پوشک نوزاد خود را خیلی سفت نبندید
- از یک شویندهی ملایم و غیر معطر برای شستوشوی لباسهای نوزاد استفاده کنید.
- مرطوب کردن پای نوزاد با مرطوبکننده یا روغنهای گیاهی مناسب پوست کودکان
- پوست نوزاد را نمالید و به آن فشار وارد نکنید. وقتی نوزاد را شستید، حوله را بهآرامی روی پوست او قرار دهید تا خشک شود.
- استفاده از پوشک مناسب و گیاهی
- شست و شو با جو دوسر
- هرنوع غذایی را به کودک خود ندهید، همچنین اگر نوزاد شما شیر خوار است از غذاهای مسهل خودداری کنید
با رعایت این نکات میتوانید تا حد زیادی از سوختگی پای نوزاد جلوگیری کنید اما همچنان نوزاد شما دچار ادرار سوختگی شد، حتما به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید تا مشکل کودکتان بررسی شود.
درمانهای خانگی سوختگی پای نوزاد
اگر میخواهید کمخطرترین درمان را برای سوختگی پای نوزاد خود به کار ببرید و فقط از مواد طبیعی و گیاهی در این راه استفاده کنید، بهترین گزینه برای شما استفاده از درمانهای خانگی سوختگی پای نوزاد است. با پیشرفت علم، استفاده از گیاهان دارویی، رواج بیشتری پیدا کرده است؛ زیرا مواد شیمیایی در کنار فوایدی که دارند؛ در اکثر مواقع، دارای عوارضی نیز هستند. طب سنتی برای درمان بیماریهای مختلف، استفاده از عصاره گیاهان را توصیه میکند.
درمان سوختگی پای بچه با آلوئه ورا
قرنهاست که از آلوئهورا برای خواص بهبود دهندهای که دارد، استفاده میشود. یکی از بهترین روشها بهرهگیری از خواص بینظیر آلوورا برای سوختگی پای نوزاد است. این گیاه مفید میتوانند التهاب و قرمزی پوست را از بین برده و سوختگی پوست را درمان کند. استفاده از ژل گیاه آلوئه ورا برای نواحی سوختگی، به کاهش سوزش در سوختگی پای نوزاد کمک کند.
درمان سوختگی پای نوزاد با گلاب
برای درمان گیاهی سوختگی پای بچه، میتوانید بعد از هر بار شستوشو، کمی گلاب به ناحیۀ دچار سوختگی بمالید. گلاب از میزان قرمزی و تعداد لکها میکاهد. در این روش مقداری گلاب را به یک پنبه یا دستمال تمیز آغشته کنید و به ناحیۀ آسیب دیده بمالید.
درمان سوختگی پای نوزاد با روغن نارگیل
روغن نارگیل را به عنوان یک روغن مفید برای تقویت پوست میشناسیم. چربیهای اشباع شدهی موجود در روغن نارگیل، توانایی رطوبت رسانی قوی، برای پوستهای خشک را دارا میباشد. برای اثربخشی بیشتر، یکلایۀ نازک روغن نارگیل بر روی ناحیۀ سوختگی بمالید. نارگیل با تشکیل یکلایه محافظتی بر روی پوست، از پوست کودک محافطت میکند. خواص ضدباکتریایی، ضدقارچی و ضدویروسی آن هم در درمان بثورات اثرگذار هستند.
درمان سوختگی پای نوزاد با جو دوسر
جو دوسر حاوی مقدار زیادی پروتئین است که به محافظت از سدهای دفاعی طبیعی پوست نوزاد کمک میکند. همچنین ترکیباتی به نام ساپونین دارد که کثیفی و چربی را از منافذ نوزاد برطرف میکند. علاوه بر این جو دوسر حاوی خواص ضدالتهابی است که به همین دلیل میتواند التهاب و سوزش ناشی از ادرار سوختگی را تسکین دهد.
شستشوی نوزاد با جو دوسر، یکی دیگر از روشهای گیاهی مؤثر در درمان سوختگی پای بچه است. در گذشته از مخمر جو دوسر، برای بهبود زخمها استفاده میشده است. جو دوسر به عنوان یک مسکن نیز محسوب میشود. یک لگن کوچک را با آب ولرم و جو دوسر پرکنید و کودک را با این آب شستشو دهید.
درمان سوختگی پای نوزاد با روغن زیتون
پوست آسیبدیده را به آرامی با روغن زیتون ماساژ دهید، این کار باعث کاهش التهاب و سوزش محل سوختگی میشود. مقداری روغن زیتون را در موضع سوختگی بریزید؛ به آرامی و بدون فشار، روغن زیتون را به تمام قسمتهای آسیبدیده برسانید.
درمان سوختگی پای نوزاد با برگ درخت مورت
استفاده از برگ یا جوشاندۀ درخت «مورت» نیز برای درمان سوختگی پای بچه مؤثر است. مورت یک درختچۀ همیشه سبز است و دارای خواص درمانی بسیار زیادی از جمله ضدعفونی کننده، ضد التهاب، نرم کنندۀ پوست، کمک به رویش مجدد مو و غیره میباشد. در این روش، برگ درخت مورت را به صورت مستقیم یا به صورت جوشانده، بر نواحی سوختگی نوزاد قرار دهید.
درمان سوختگی پای نوزاد با گیاه گل همیشه بهار
گیاه «گل همیشه بهار» از معروفترین گیاههای مورد استفاده در درمانهای طب سنتی است. از گل همیشه بهار در درمان زخم و آسیبهای سوختگی نیز استفاده میشود. استفاده از «گل همیشه بهار» در محل سوختگی، باعث کاهش التهاب و قرمزی پوست میشود و به دلیل داشتن خاصیت کلاژن سازی باعث درمان و تقویت بافت پوست میشود.
عسل برای سوختگی پای نوزاد
از زمانهای قدیم، یکی از روشهای درمان خانگی مشکلات پوستی و درمان سوختگیها عسل بوده است. شما میتوانید عسل را به صورت تکی استفاده کرده یا آن را با ماست مخلوط کرده و بر روی محل سوختگی قرار دهید و پس از ۱۵ دقیقه آن را بشویید. این درمان را تا زمانی که آثار سوختگی پای نوزاد ازبین برود مرتبا انجام دهید.
نشاسته برای سوختگی پای نوزاد
بسیاری از مادرانی که به دنبال یک راه حل خانگی و مؤثر برای درمان سوختگی پای نوزاد خوب بودهاند با استفاده از نشاسته برای سوختگی پای نوزاد خود توانسته اند نتایج مطلوبی را به دست بیاوند.
اگر شما هم میخواهید از نشاسته در این زمینه استفاده کنید کافی است مقداری نشاسته را به ارد تفت داده شده و مقداری کرم A+D اضافه کرده و بعد از میکس کردن مخلوط به دست آمده را بر روی محل سوختگی بمالید تا سوختگی پای نوزاد شما برطرف شود.
بیشتر بخوانید : علائم و روش های درمان عرق سوز شدن نوزاد
شما میتوانید انواع پماد های ضد التهاب مناسب پوست کودک را از سیسمونی بی بی ماما مشاهده کنید و پس از مقایسه آنها، پمادی که مورد نیاز شما و کودک دلبندتان است را انتخاب و خریداری کنید.
بهداشت و ایمنی
بهداشت و ایمنی