علت آبریزش چشم نوزاد و روش های درمان آن

آبریزش چشم یا اپی فورا در نوزادان مشکلی شایع و خوشبختانه بی خطر است و به دلایل متعددی از جمله انسداد مجاری اشکی، عفونت یا حساسیت رخ می دهد. شما به عنوان والدین باید از صحت و سلامت چشمهای فرزندتان اطمینان حاصل کنید. بسیاری از والدین نگران خیسی و اشک‌آلود بودن همیشگی چشم نوزاد خود هستند. یا درباره علت ریزش اشک از یک چشم کودک یا نوزاد سوال دارند. آبریزش چشم در نوزاد معمولا از سه هفتگی مشخص می‌شود. اگر نوزاد از بدو تولد دارای چشمان خیس و اشک‌آلود بود، باید به پزشک جهت بررسی بیماری نوزاد مراجعه کنید. همچنین در برخی موارد نادر، علائم همراه با آبریزش چشم نوزاد نشانه یک بیماری جدی است و باید برای درمان به پزشک متخصص کودکان و نوزادان مراجعه کرد.

اشک چشم نوزاد از کی میاد؟

کودک از همان کودکی گریه می‌کند اما بدون اشک. شما به ندرت آبریزش چشم نوزاد یک ماهه را خواهید دید. اما بعد از حدود دو ماهگی اشک‌ها نیز شروع می‌شود و شما می‌توانید شاهد آبریزش چشم کودک باشید.

چه عواملی باعث آبریزش چشمان نوزاد می شود؟

آبریزش چشم یا اپی فورا در نوزادان به معنی ترشح بیش از حد و دائمی اشک از چشم، گاهی به اندازه ای است که از صورت جاری می شود. این بیماری ممکن است در اثر واکنش آلرژیک ، عفونتها یا انسداد مجاری اشکی رخ دهد. برخی از عوامل آبریزش چشم در ادامه آمده است:

1. سرماخوردگی

آبریزش چشم نوزاد، می‌تواند به علت سرماخوردگی یا آنفولانزا در نوزاد ایجاد شود. کودکان نسبت به بزرگسالان بیشتر مستعد ابتلا به سرماخوردگی هستند، زیرا هنوز مصونیت کافی نسبت به میکروب‌ها را کسب نکرده‌اند. آبریزش چشم کودک در سرماخوردگی بسته به شدت بیماری می‌تواند ضعیف یا شدید باشد. همچنین بی محابا دست به چشم، بینی و دماغ خود می‌زنند و به راحتی میکروب را به بدن خود انتقال می‌دهند. اگر کودک همراه آبریزش بینی و چشم در نوزاد به همراه دیگر علائمی مانند عطسه و سرفه احتمالاً به دلیل سرماخوردگی است و چاره کار درمان سرماخوردگی نوزاد است. در طی سرماخوردگی، گلبولهای سفید خون با عفونت مبارزه می کنند و موادی تولید می کنند که باعث التهاب مخاط بینی می شوند. این مسئله باعث می شود مجرای بینی مسدود شود و بدین ترتیب اشک در چشم تجمع کند.

2. عفونت چشم

یکی از اولین علائم عفونت چشم ترشح بیش از حد اشک است. عفونت چشم می تواند منجر به تجمع اشک در چشمان نوزاد شود که یکی از شایع ترین عفونت، ورم ملتحمه است. این عفونت همچنین چشم صورتی نامیده می شود. نوزاد مبتلا به ورم ملتحمه علائم دیگری مانند قرمزی و سوزش مداوم چشم ها را نیز تجربه می کند.

عفونت دیگری که می تواند باعث تجمع اشک در چشم نوزاد شود، گل مژه است که به دلیل عفونت در غده چربی یا غده عرق روی پلک ایجاد می شود. گل مژه باعث ایجاد یک برآمدگی قرمز دردناک در پلک ها می شود.

3. آلرژی

اگر نوزاد شما آلرژی داشته باشد تجمع اشک در چشم را به عنوان یکی از علائم تجربه می کند. نوزادان می توانند نسبت به هر چیزی آلرژی داشته باشند از گرده موجود در هوا گرفته تا موی حیوان خانگی.

تجمع اشک در چشمان نوزاد ناشی از آلرژی راحت تر تشخیص داده می شود زیرا علائم دیگری مانند کهیر و تورم صورت نیز در هنگام آلرژی دیده می شود. برخی از آلرژی های رایج که می تواند باعث تجمع اشک در چشم نوزاد شود عبارتند از ورم ملتحمه و زکام. در هر یک از این موارد، مداخله پزشک توصیه می شود.

همچنین شما میتوانید مطالب مرتبط با علائم و روش های تشخیص آلرژی در کودکان را مطالعه کنید.

4. انسداد مجاری اشک

یکی از علل شایع آبریزش از چشم نوزاد، انسداد مجرای اشکی است. علت اشک چشم نوزاد این است که سطح چشم را مرطوب نگه دارد و باعث شستشو چشم باشد. همچنین اشک تاحدی بر وضوح و انتقال تصویر متمرکز روی شبکیه تاثیرگذار است. اشک توسط غدد اشکی تولید و توسط سیستم زهکشی اشکی تخلیه می‌شود که از دهانه کوچک در سطح داخلی چشم شروع می‌شود و به داخل کانال مشترک و سپس کیسه اشکی منتقل می‌شود. اشک‌های کیسه اشکی از مجرای اشکی بینی خارج می‌شوند. وقتی مجاری اشک در نوزاد مسدود می‌شود، اشک نمی‌تواند از سوراخ گوشه‌های داخلی پلک به مجاری بینی وارد شود، برای همین اشک در چشم می‌ماند. ممکن است این مجرا در بدو تولد بسته یا خیلی باریک باشد. همچنین هر چیزی که باعث تورم در ناحیه بینی شود، مثل گریه‌ها یا سرماخوردگی، می‌تواند در این مجرا تنگی ایجاد کند. انسداد مجرای اشکی در یک‌سوم از نوزادان دیده می‌شود. پس شایع است.

طبق نظر آکادمی چشم پزشکی آمریکا، حدود 20٪ از نوزادان تازه متولد شده مجاری اشک مسدود شده دارند. اما این مشکل طی چهار تا شش ماه برطرف می شود.

5. عفونت های تنفسی

تجمع اشک در چشمان نوزاد همراه با آبریزش بینی از جمله علائم عفونتهای تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگی است. سایر عفونت هایی که بر روی دستگاه تنفسی فوقانی، به ویژه حفره بینی تأثیر می گذارد، ممکن است منجر به تجمع اشک در چشم نوزاد شود.

6. ناهنجاری ها و مشکلات بینی

بیماری مانند پولیپ بینی و تومورهای اطراف مجرای اشک می تواند باعث انسداد بینی و تجمع اشک در چشم نوزاد شود. جراحات صورت به خصوص به استخوانهای اطراف چشم و بینی می تواند به بافت آسیب برساند. بنابراین باعث تجمع اشک در چشم نوزاد می شود.

همچنین وجود جسم خارجی می تواند باعث تجمع اشک در چشمان نوزاد شود. به دلایل ساده دیگری هم  مانند وجود مژه در چشم، تجمع اشک در چشم نوزاد اتفاق می افتد.

7. ضربه به چشم

ضربه به چشم می‌تواند باعث آب آمدن از چشم نوزاد شود. توجه داشته باشید در صورت ضربه به چشم و آبریزش یا خراش چشمِ کودک زیر پنج سال، حتی اگر آسیب جزئی به نظر می‌رسد نیز، باید کودک توسط پزشک معاینه شود. در بعضی مواقع علت ریزش اشک از یک چشم نوزاد مثلاً اشک از چشم چپ می‌تواند به دلیل ضربه خوردن به یک چشم باشد.

درمان آبریزش چشم نوزاد

برای درمان آبریزش چشم نوزاد چه کنیم؟ درمان آبریزش چشم در نوزادان، بسته به دلیل آن متفاوت است. اغلب، لازم به اقدام خاصی برای درمان آبریزش چشم نیست. اما در مواردی که مسئله جدی‌تر است، مثل ترشح همزمان چرک و اشک، یا طولانی شدن آبریزش چشم نوزاد باید به پزشک مراجعه و جهت درمان چشم نوزاد اقدام کنید.

• قطره چشم آنتی بیوتیک برای مقابله با باکتری که باعث ورم ملتحمه شده است.
• قطره چشم برای کنترل اشک و کاهش تجمع اشک اضافی در چشم نوزاد.
• داروهای خوراکی مانند آنتی بیوتیک برای درمان عفونت سیستم تنفسی.
• قطره های چشمی حاوی آنتی هیستامین برای مقابله با علائم واکنش های آلرژیک.
• درمان پولیپ و تومورهای بینی نیز ممکن است مخصوص این مورد باشد.

درمانهای خانگی آبریزش چشم نوزاد

چشم ها ظریف هستند و باید با احتیاط فراوانی به آنها رسیدگی کرد. قبل از اینکه از روش های درمانی خانگی برای معالجه بیماری مرتبط با چشم استفاده کنید، با پزشک مشورت کنید. در اینجا چند روش درمانی خانگی وجود دارد که می توانید برای کاهش ناراحتی نوزاد استفاده کنید. قبل از هر کاری به خوبی به داخل چشم‌های کودک نگاه کنید، تا اگر ذره خارجی در چشم رفته، آن را خارج کنید.

• اگر مشکل خیلی شدید نباشد، می توانید کمی صبر کنید تا خود به خود بهبود یابد.
• ماساژ چشم و بینی برای کاهش انسداد مجرای اشک می تواند انسداد مادرزادی مجرای اشک را کاهش دهد.
• از قرار گرفتن در معرض نور روشن یا نور شدید آفتاب که ممکن است چشم ها را تحریک کند ، خودداری کنید.
• در هنگام سرماخوردگی به نوزاد مایعات کافی بدهید.
• با استفاده از دستگاه تهویه اتاق را به خوبی مرطوب نگه دارید. این کار می تواند به کاهش سوزش چشم کمک کند.
• نوزاد را در محیطی بدون گرد و غبار نگه دارید تا از تحریک بیشتر چشم ها جلوگیری شود.
• از دستمال مرطوب و ترجیحاً ضد عفونی برای پاک کردن اشک یا مخاط از روی صورت استفاده کنید. از دستمال مرطوب روی چشم یا پلک به طور مستقیم استفاده نکنید.
• شستن چشم های کودک برای از بین بردن هر گونه عامل محرک با نظر چشم پزشک یا متخصص کودکان و نوزادان توصیه می شود.

آیا درمان خانگی با داروهای بدون نسخه برای نوزادان صحیح است؟

بعضی از والدین درصورت مشاهده آلرژی یا سرماخوردگی یا آبریزش چشم و بینی نوزاد سعی بر درمان کودک خود با داروهای بدون نسخه می‌کنند. باید گفت که سازمان غذا و دارو توصیه می‌کند که حدالامکان از داروهای بدون نسخه برای کودکان زیر چهار سال استفاده نکنید. داروهای سرماخوردگی بدون نسخه برای درمان کودکان زیر یکسال، معمولا خطرناک هستند. همچنین ترکیبات داروهای متفاوت ممکن است در بدن کودک باعث ناسازگاری و اختلال شود. از آنجا که سرماخوردگی و عفونت‌های گوش و سینوس می‌توانند علت غیرباکتریایی و ویروسی داشته باشند، استفاده خودسرانه از آنتی‌بیوتیک‌ها نیز صحیح نیست و تنها موجب تاثیرپذیری کم‌تر آنتی‌بیوتیک‌ها در آینده می‌شود.

چه زمانی باید برای تجمع اشک در چشم نوزاد به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر علائم زیر را همراه با تجمع اشک در چشم نوزاد مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید:

• قرمزی و التهاب بافت چشم
• ترشح چرک یا ترشحات زرد از چشم
• چسبندگی مزمن پلک چشم
• تورم پلک ها
• تورم بینی ، گلو یا قسمتی از صورت
• تحریک و بهانه گیری که در خوردن و خوابیدن نوزاد اختلال ایجاد می کند
• علائم سیستمیک همراه مانند تب ، عدم تغذیه مناسب ، کاهش فعالیت

کلام آخر

همانطور که در این مطلب گفته شد آبریزش چشم نوزاد یک بیماری شایع در نوزادان است و جای نگرانی ندارد. اما اگر آبریزش زیاد و همراه با علائم دیگر باشد، با پزشک متخصص در میان بگذارید تا معاینات دقیق انجام و راه حل های درمانی احتمالی پیشنهاد شود. پزشک علت اصلی را از طریق معاینه چشم و برخی از آزمایشات در صورت لزوم تشخیص می دهد. حتما تمامی دستور العمل های پزشک را به کار بندید و از کودک مراقبت های لازم را به عمل آورید. به زودی مشکل رفع خواهد شد.